Een andere titel voor dit verhaal zou kunnen zijn: “Een technische verhandeling over mijn effectapparatuur”, maar wie zou het dan gaan lezen?
Zoals veel dingen die gitaristen doen, is ook discussiëren over apparaten en doosjes (Klinkt toch gelijk alweer boeiender…) eigenlijk alleen interessant voor ehh…andere gitaristen.
Behoorlijk gitaarspelen is moeilijk en je moet er veel tijd in steken om het goed aan te pakken. Lange uren van toonladders, arpeggio’s en ander kattengejank die dientengevolge niet worden doorgebracht in de sportschool, op het strand of onder de zonnebank. Uiteindelijk heeft dit gevolgen voor het lichaam en daarom is datgene wat sommige van jullie smeerpijpen zich voorstellen bij het woord “gitaristenporno” alleen interessant voor de écht zieken van geest.
Maar wat is het dan? Nou kijk, je weet dat de kasteelromans van de Bouquetreeks vaak worden omschreven als huisvrouwenporno en zo beschouwt menigeen de folders van muziekwinkels, vol met prachtige apparatuur, glimmende gitaren en onbetaalbare effecten als uitstekend reclamerukwerk voor de enthousiaste muzikant. En dit verhaal gaat over Mijn Plankje.
Ooit, in een grijs verleden, zat ik ook kwijlend boven het foldertje van Feedback en nóg langer geleden liep ik minstens één keer per week door de muziekwinkel van een zuchtende Thijs Brandenburg in Rotterdam zuid, alles bevingerend en met honderd vragen maar zonder een stuiver om ook echt iets te kopen. Behalve dan die keer dat ik geld genoeg had gespaard voor een mechanische metronoom, goed voor het oefenen. Na een week stond ik op hoge poten weer binnen bij de man, met een aankoop die er in mijn optiek wel héél snel de brui aan had gegeven en weigerde verder te tik-takken; gelukkig had ik de bon nog. Met een nog intensere frons en diepere zucht dan normaal nam Brandenburg de metronoom en gaf een paar ferme slagen aan het knopje waarvan ik me stilletjes al die tijd had afgevraagd waar het toe diende. Het bleek het opwindknopje te zijn en de metronoom heeft het daarna nog jaren uitstekend gedaan. Ik ben toen een tijdje niet meer in de winkel geweest.
Na een lange periode van aankomend rockster waarin ik veel verschillende versterkers, gitaren en effecten heb gekocht en verkocht en gesoldeerd en opgeblazen en afgeschuurd en op andere manieren oneigenlijk heb gebruikt, heb ik de periode van daadwerkelijk rockster effectief overgeslagen en ben als gewezen aankomend rockster met vriend en collega Anton ons vermaarde duo Big Bucks & Easy Money begonnen. Een akoestisch duo, wat de te gebruiken apparatuur resoluut terugbrengt tot: Een gitaar.
Mooi, zou je zeggen, dan hebben we dat gezeur gehad. Maar omdat je toch wat volume nodig hebt komt daar natuurlijk al snel een zangsetje bij. Versterkertje, boxen, microfoons, wat kabeltjes. Goed te overzien nog steeds. En ik was blij, erg blij dat ik van het gesjouw met apparatuur af was. Bijzonder blij.
Vrij kort na het ontstaan van het duo in 1992 (Jézus!) bleek er vraag naar een uitbreiding van de band en we gingen eens wat bassisten en drummers benaderen. Na optredens onder namen als De Anton Arema All-Star band, De Ben Blaauw All-Star band, De Pjotr van der Made All-Star band en niet te vergeten de immens populaire Ocki Klootwijk All-Star band besloten we voor een wat éénduidiger profiel te gaan en combineerden we onze initialen tot K’BAM!, de akoestische rockband.
Anton en ik hadden beiden al een stiekem voorversterkertje op de grond om bij duo-optredens de soli een extra oppeppertje te geven en ineens kreeg ik een ingeving waarvan ik me nu nog afvraag of ik hem niet gelijk weer had moeten wegstoppen in de krochten van mijn warrige brein. In een doos, in een la, in een donker hoekje van een wat vochtige en kille zolder had ik nog wat dingetjes liggen die ik eigenlijk dacht nooit meer nodig te zullen hebben. Een RAT distortion pedaal en een oude, krakende Cry Baby wahwah. Je voelt hem al komen, niet ongelijk de arme Bilbo Balings die niet voor niets die Ring maar bleef bewaren had ik ook deze apparaatjes wel weggestopt, maar niet weggegooid en nu riepen ze met kleine stemmetjes in mijn dromen: “Ben, Oh Ben. Weet je wát leuk is? Apparaatjes aansluiten op je akoestische gitaar. Dát is leuk!”
Heb het nog een tijdje afgehouden maar het was een verloren strijd, en voordat je “Dommenezelhetlevenhadzomakkelijkkunnenwezenmaarnuhebjehetweermoeilijkgemaakt” in het Russisch kunt vertalen werden de K’BAM! optredens weer voorafgegaan door het ouderwetse getob met krakende pedalen, kapotte snoertjes en lege batterijen. Hoera.
De Cry Baby is onnavolgbaar en hoewel ze snel kapot gaan, en soms wel een schrikbarende boost geven, zit ik intussen gewoon aan mijn derde. Even iets onder het pedaaltje plakken zodat het aan- en uitknopje werkt en dan afraggen tot-ie op is. Love it. Ook is er intussen een redelijk stoetje volumepedaaltjes de revue gepasseerd. Die arme dingen gaan zowel duaal als kwartetmatig mee en mijn huidige (derde of vierde) Boss EQ-tje wordt ook alweer door plakbandjes bij elkaar gehouden.
De vervorming echter werd een wat ingewikkelder verhaal. Overdrives en distortions zijn nu eenmaal bedoeld voor elektrische gitaren en als je dan tegen de wetten der natuur in gaat door deze apparaten op een akoestische bak aan te sluiten kan de Straf niet lang op zich laten wachten. De RAT klonk best lekker maar ook die is op een moment overleden, of ergens achtergebleven of geleend; in elk geval, zó heb je hem en zó heb je hem niet meer. En daarop schafte ik in één keer beide apparaten aan die bij een andere gitarist zo goed klonken; De Carl Martin Plexitone Overdrive Distortion en de Visual Sound H2O Liquid Chorus & Echo. Hatsee! Je zou denken dat ze ook nog Cruise Control aan boord hebben.
Nu is dat ook zo’n ding met gitaarapparatuur. Zo lang als ik me kan heugen staan de Vieze Blaadjes vól met versterkers, gitaren en effecten die je dezelfde sound geven als een bepaalde Gitaargod. Beginnende gitaristen en zelfs sommige gevorderde geloven dit en schaffen deze spullen massaal aan. Maar stel nu bijvoorbeeld dat ik naar L.A. vlieg en daar een Eddie van Halen overhaal om al zijn spullen om te ruilen voor al mijn spullen. Stel hij doet het en Eddie sluit die avond in één of ander stadion mijn gitaar via mijn effecten aan op mijn versterker, en ik sluit diezelfde avond in Café de Vrolijke Big in Klarendonk al zijn spulletjes aan…
Wie klinkt er dan als Eddie, en wie als Bennie? Ik weet het wel…
Goed, die echo(jaja, Visual Sound H2O Liquid Chorus & Echo) herhaalt prima, heeft alleen wat moeite met hogere volumes maar die distortion…Het is echt een geweldig mooie machine, maar niet voor de akoestische gitaar. Véél te gevoelig en véél te agressief.
Werkelijk, de kwelling die ik op het gezicht van Anton heb gezien als er weer een klein stukje te veel aan een knopje was gedraaid en mijn soli LOEI-hard, messcherp of juist donderend laag over het podium en door de zaal bliksemden. Sta je rustig te rocken met z’n allen en KLETS! Daar giert weer een Ovation uit de bocht. Met een verontschuldigende glimlach zie ik Ocki’s ogen bijkans uit de kassen plopperdeploppen, en Joeri gooit er nog maar een paar zweetdruppeltjes extra tegenaan terwijl ik me door een echt veel te harde solo heen-mcGyver want je kunt óók weer niet halverwege ophouden. Denk aan een enorm scheerapparaat from hell en je hebt een voorstelling van een aantal soli waarop ik mijn publiek in deze tijd regelmatig heb vergast. Sorry…
Uiteraard werd zo’n knopje ná de solo een stukje teruggehaald waarna mijn volgende technische hoogstandje dan weer voor niemand waarneembaar was…
Eindelijk, eindelijk heb ik na best wel een lange tijd van dit zinloos geweld besloten om toch maar eens te investeren in een geschiktere overdrive. Zelfs de moeite genomen om er een flink aantal van bevriende gitaristen uit te proberen om uiteindelijk gewoon uit te komen bij de oude, vertrouwde en door bijna iedereen gebruikte Ibanez Tube Screamer. Staat op ieder plankie en nu weet ik waarom. Wat een heerlijk machientje, het geeft net een fijn randje en wat compressie, maakt alles nét wat makkelijker en laat je tekeer gaan als een beest, maar laat het karakter van je instrument in zijn waarde. En zo zijn we weer terug bij de porno…
Het leven is nooit zo eenvoudig als het lijkt, uiteraard zijn er dan weer allerlei verschillende Tubescreamers, en alsof het nog niet erg genoeg is dat zo’n fabriek een groot aantal verschillende modellen levert (De 808, de TS9, de TS10ammehoela…) zijn er daadwerkelijk tubescreamermodificatoren die de dingen verbouwen of aanpassen of zelf iets maken dat er op lijkt maar dan beter…
Ik ben lekker kort door de bocht gegaan en vond in Zoetermeer een vierknoppig monster dat klinkt als de “9” maar dan met een turbo waardoor je hem nog eens extra over de nek kunt jagen. Daar zit bijna altijd wel een geschikte instelling tussen, zou je denken.
En dan is er uiteraard nog die geweldige loopmaster, die me de mogelijkheid geeft om in mijn eentje hele bergen gitaarpartijen op elkaar te stapelen. Ik heb al een hele blog aan dit ding gewijd dus beperk ik me hier maar even tot wat Photoshopperij, en laat ik het maar toegeven; ik kon het hier niet bij laten. Dus nu sleep ik naar solo-optredens ook een plankje mee, met de Loopmaster, EQ, delay en zelfs de Tubescreamer want als je zo een paar slagpartijtjes op elkaar hebt gestapeld is het eigenlijk best wel lekker om daar eens een flinke scheursolo overheen te jassen…
En zo ben ik in een vrij kort tijdbestek veranderd van een gitarist die lekker akoestisch en natuurlijk speelde en voor zijn zeldzame elektrische gigs alleen het allerkleinste Koch buizenversterkertje meenam, in ook zo’n Man met Apparaten en omdat ik overdrijven tot een kunst heb verheven schrijf ik er zelfs een heel stuk over op Internet, met gephotoshopte plaatjes! Oh Lieve Heer, is dit het begin van mijn Midlife Crisis, en ga ik nu ook sparen voor een sportwagen en een toupet? Of moet ik dan eerst een kaal hoofd kopen?
Noot bij de re-release van deze blog in 2017:
Teruglezend blijkt het nog wel mee te vallen allemaal. Ik heb nu, negen jaar later nog steeds mijn eigen haar en tanden en bijna alles doet het nog. Wél is het Plankje intussen vervangen door een nóg oneigenlijker Line 6 digitale Floor-POD multi-effecter, dus misschien is dat mijn stukje compensatie. ’t Is best een groot ding, namelijk.
